Đây là năm đầu tiên “Ngày hội khởi nghiệp Trà Vinh” được tổ chức với quy mô rộng cho các ý tưởng khởi nghiệp, các dự án khởi nghiệp trên địa bàn tỉnh, các ý tưởng kinh doanh sáng tạo, độc đáo, mới lạ, tạo sân chơi cho các dự án giới thiệu gặp gỡ giao lưu, kết nối và trưng bày, quảng bá sản phẩm, dịch vụ của mình. Nhân dịp này, chúng tôi gặp một số tác giả có thành tích xuất sắc với những ý tưởng khởi nghiệp kinh doanh sáng tạo mới, lạ.
* Nguyễn Khắc Vinh, ý tưởng sản xuất và kinh doanh tranh nhôm
Ở cuộc thi “Xây dựng ý tưởng, đề án thanh niên chung tay bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu năm 2017” do Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tổ chức, anh Nguyễn Khắc Vinh, xã Vinh Kim, huyện Cầu Ngang đã đạt giải Ba và giải Nhì tại cuộc thi “Ý tưởng sáng tạo khởi nghiệp tỉnh Trà Vinh năm 2018” với ý tưởng bức tranh nhôm.
Khắc Vinh bày tỏ: Xuất phát từ gia đình nông dân, sinh ra và lớn lên tại vùng đất nông nghiệp, Vinh nhận thấy những nguyên vật liệu từ sản xuất nông nghiệp là nguyên nhân dẫn đến ô nhiễm môi trường. Để tham gia bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu, Vinh đã tận dụng những nguyên vật liệu nông nghiệp tại quê hương để sáng tạo bức tranh nhôm lưu niệm trang trí trong gia đình, nơi làm việc. Trong thời gian nghiên cứu sáng tạo, Vinh có nhiều đêm không ngủ được, nằm suy nghĩ về sản phẩm của mình và chợt phát hiện ra vấn đề và nhận thấy nguyên liệu từ vỏ lon bia, nước giải khát giúp Vinh sáng tạo thành công bức tranh nhôm. Ban đầu Vinh làm thử từ công đoạn cắt ghép, vẽ tạo hình, chạm nổi cho đến trang trí,… có lúc chán nản nhưng rồi nhìn những đứa con tinh thần của mình nuôi dưỡng từ vài ngày cho đến nhiều ngày, Vinh lại tiếp tục mày mò và tiến hành thu gom, tái sử dụng các vỏ lon bia, nước giải khát đã được sử dụng, sau đó chế tác ra những tác phẩm tranh sinh động, đẹp mắt với nhiều loại hình khác nhau có giá trị kinh tế, vừa tái sử dụng được rác thải góp phần bảo vệ môi trường, vừa ứng phó với biến đổi khí hậu. Những tác phẩm nghệ thuật của Vinh diễn tả sâu về thư pháp hoặc phong cảnh thiên nhiên của vùng quê hương nào đó. Với đôi tay khéo léo và sự tinh tế sáng tạo ra những bức tranh nhôm độc đáo, Vinh đã đạt giải Ba tại cuộc thi “Xây dựng ý tưởng, đề án thanh niên chung tay bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu năm 2017”. Mỗi bức tranh nhôm của anh Vinh muốn nhắc nhỡ mọi người “Hãy chung tay bảo vệ môi trường bằng một hành động nhỏ của bạn”. Chính hành động nhỏ này cùng với niềm đam mê sáng tạo, Vinh đã nâng tầm nghệ thuật sáng tác của mình và cho ra đời hơn 10 bức tranh nhôm với giá bán 1,2 triệu đồng/bức tranh, trong số bức tranh đó, có ý tưởng sản xuất và kinh doanh nhôm đã đạt giải Nhì tại cuộc thi “Ý tưởng sáng tạo khởi nghiệp tỉnh Trà Vinh năm 2018” vừa qua.
Ngoài số tiền thưởng, Vinh còn được Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh hỗ trợ 50 triệu đồng thực hiện dự án triển khai mô hình sản xuất tranh nhôm tại Trà Vinh. Tin rằng với những thành công khác sẽ đến với Khắc Vinh và anh sẽ là người khơi nguồn cho nhiều đoàn viên, thanh niên trên địa bàn đam mê và sáng tạo.
* Trần Quốc Đạt với ý tưởng Dừa nước đóng hộp
Sinh ra và lớn lên ở vùng đất sông nước của huyện Duyên Hải (xã Đôn Châu) cũng như những thanh niên khác, Trần Quốc Đạt, học sinh lớp 12A1, Trường THPT Đôn Châu luôn ôm ấp trong lòng hoài bão, ước mơ làm sao cho quê hương mình ngày càng đổi mới, giàu đẹp. Dừa nước đóng hộp là ý tưởng khởi nghiệp mà Quốc Đạt tham gia cuộc thi ý tưởng sáng tạo khởi nghiệp tỉnh Trà Vinh năm 2018 và đoạt giải ba cuộc thi.
Khi nhắc đến Trà Vinh thì du khách thường nhớ ngay những món ăn, đặc sản như: Bún nước lèo, bánh canh Bến Có, bánh Tét Trà Cuôn, Cốm dẹp Ba So, rượu Xuân Thạnh, dừa Sáp Cầu Kè… Thế nhưng bên cạnh những đặc sản vừa nêu trên thì Trà Vinh còn được thiên nhiên ưu đãi và ban tặng cho một loại cây rất gần gũi bình dị, chứa đựng nhiều giá trị dinh dưỡng nhưng ít người biết đến, đó là cây dừa nước. Dừa nước là một loại cây mọc hoang dại rất nhiều ở kênh rạch, bãi bồi ven sông. Người dân cũng có khai thác dừa nước nhưng chủ yếu là sử dụng lá và thân để lợp nhà, chưa chú trọng đến phần trái của cây dừa nước. Nguyên nhân khiến cho người dân chưa quan tâm và chú trọng đến trái dừa nước có lẽ là do cách khai thác khá phiền phức và chưa phát hiện được những giá trị dinh dưỡng từ trong trái dừa nước nên bỏ phí (trái già). Nhận thấy sự lãng phí đó đã thôi thúc Quốc Đạt đi tìm hướng đi riêng cho trái dừa nước. Quốc Đạt tâm sự: “Em muốn biến trái dừa nước thật sự trở thành một thực phẩm gần gũi, có giá trị dinh dưỡng cao đem lại sức khỏe cho người dân, đồng thời cũng góp phần cải tạo và phát triển kinh tế người dân của địa phương. Mục tiêu của em là đưa sản phẩm dừa nước đến tay người tiêu dùng với một hình thức và diện mạo hoàn toàn mới”. Ý tưởng biến trái dừa nước trở thành một sản phẩm có giá trị kinh tế, Quốc Đạt cũng mong rằng ý tưởng này sẽ góp phần tác động đến nhận thức của người dân trong việc giữ gìn và trồng thêm cây dừa nước để chống xói mòn, sạt lở đất ở những vùng ven sông, bảo vệ môi trường đem lại những điều ý nghĩa cho cuộc sống.
Trái dừa nước được thu hoạch từ tự nhiên không sử dụng phân hóa học, thuốc bảo vệ thực vật nên rất an toàn cho sức khỏe. Cơm dừa ngon là phải mềm dẻo, cùi chứa lượng nước vừa phải, vị ngọt nhẹ, bùi, thanh mát. Khi thu hoạch, quầy dừa cúi xuống có màu nâu đỏ, cuốn quầy không quá to cũng không quá nhỏ, nghĩa là cơm dừa đã hình thành đến độ vừa ăn (Dừa còn non thì cùi mỏng, nhão, nhiều nước còn dừa già thì cùi cứng, nhai bã miệng mà không có mùi vị).
Quy trình đóng hộp sản phẩm dừa nước theo trình tự: chọn quầy dừa nước vừa ăn, rửa sạch, lấy cơm dừa, thanh trùng bằng tia cực tím, đóng hộp, hút chân không. Nói về tính độc đáo của sản phẩm, tác giả ý tưởng cho biết: “Sản phẩm Dừa nước đóng hộp là một sản phẩm chưa xuất hiện trên thị trường. Sự độc đáo của sản phẩm này chính là tính tiện ích và đa dạng khi sử sụng, người tiêu dùng có thể sử dụng sản phẩm Dừa nước đóng hộp để làm nguyên phụ liệu chế biến nhiều đồ ăn, thức uống như làm nguyên liệu để nấu chè thái, chè thập cẩm hoặc làm phụ liệu trong trà sữa hay đá bào sữa rất ngon… Sản phẩm còn tính độc đáo khác chính là sự an toàn cho sức khỏe của người tiêu dùng. Theo nghiên cứu của các nhà khoa học thì trong cơm dừa nước chứa nhiều thành phần dinh dưỡng rất có lợi cho sức khỏe. Để đảm bảo các thành phần dinh dưỡng đó còn nguyên vẹn trong cơm dừa khi đóng hộp, cần sử dụng công nghệ hút chân không và xử lý bằng tia cực tím và đóng hộp theo công nghệ ghép mí dây chuyền đảm bảo an toàn tuyệt đối cho người tiêu dùng”. Vật liệu đóng hộp ở đây tác giả ý tưởng ưu tiên sử dụng nguyên liệu thân thiện với môi trường là sử dụng Hộp giấy bên trong có lót một lớp bạc.
Quốc Đạt cho biết thêm, với sự phát triển của xã hội thì nhu cầu ăn uống và tiện ích của con người ngày càng cao. Bằng quyết tâm của mình, em sẽ đưa sản phẩm dừa nước đóng hộp đến tay người tiêu dùng theo nhiều hướng như: sử dụng hệ thống mạng xã hội và tiếp thị sản phẩm để đưa sản phẩm dừa nước đóng hộp có mặt trong các quán trà sữa, căn tin trường học, các tiệm tạp hóa và các siêu thị mi ni ở trong tỉnh; mở rộng thị trường qua các vùng lân cận và trên cả nước bằng cách tiếp thị và sử dụng truyền thông để quảng bá.
Bản thân còn là một học sinh THPT nên Quốc Đạt chưa có nhiều kinh nghiệm trong việc quản lí cũng như chuyên môn về ngành thực phẩm nhưng với đam mê và quyết tâm của mình, tin rằng ý tưởng Dừa nước đóng hộp sẽ được thực hiện và mang lại hiệu quả. Hiện nay trên thị trường đã có sản phẩm “Thốt nốt đóng hộp” ở An Giang và các sản phẩm làm từ thốt nốt cũng rất đa dạng nhưng giữa dừa nước và thốt nốt có những đặc điểm riêng về hương vị cũng như thành phần dinh dưỡng. Tin rằng, sản phẩm Dừa nước đóng hộp sẽ có thị trường tốt ở tỉnh nhà để tạo nền móng vững chắc vương ra các thị trường lớn hơn, xa hơn.
Anh Trần Quốc Đạt (trái) nhận giải thưởng tại Ngày hội Khởi nghiệp tỉnh Trà Vinh năm 2018
MỸ NHÂN-HỒNG NHUNG