Lực lượng rà phá bom mìn của Binh đoàn 12 tìm kiếm vật liệu nổ, làm sạch môi trường trên sông Hậu. Ảnh: TRƯỜNG SƠN.

Xung kích trong phòng chống thiên tai

Giữa tháng 4/2023, một cơn dông lốc bất ngờ đã ập đến ba xã: Ia Hiao, Chrôh Pơ Nan và Ia Yeng thuộc huyện Phú Thiện, tỉnh Gia Lai làm hư hại 113 ngôi nhà và rất nhiều hoa màu của dân. Nhận được thông tin, dù là ngày nghỉ cuối tuần, nhưng Ban Chỉ huy Quân sự (CHQS) huyện Phú Thiện vẫn nhanh chóng cơ động lực lượng về 3 xã cùng dân quân địa phương và các lực lượng tại chỗ giúp nhân dân khắc phục hậu quả. Tại xã Ia Yeng bị thiệt hại nặng nhất, dưới sự chỉ huy của Thượng tá Trần Đình Anh, Chỉ huy trưởng Ban CHQS huyện Phú Thiện, chỉ trong 2 ngày đã hoàn thành việc sơ tán vật chất, tháo dỡ công trình hư hỏng, khôi phục lại nơi ăn nghỉ để ổn định cuộc sống.

Cũng vào thời điểm đó, tại xã Ia Rvê, huyện Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk đã xảy ra mưa dông kèm theo gió lốc làm thiệt hại nhiều nhà dân. Ngay sau khi sự việc xảy ra, Đồn Biên phòng Ia Rvê  (Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Đắk Lắk) đã triển khai lực lượng phối hợp với chính quyền địa phương đến động viên, hỗ trợ các hộ dân khắc phục hậu quả, lợp lại mái nhà và hướng dẫn các hộ dân trên địa bàn cách giằng chống nhà cửa nhằm tăng độ vững chắc đề phòng lốc xoáy, thiên tai.

Giúp dân phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai như Ban CHQS huyện Phú Thiện và Đồn Biên phòng Ia Rvê nói trên là công việc luôn nằm trong kế hoạch hằng năm của các đơn vị quân đội. Nếu thiên tai xảy ra, các đơn vị cơ động sẽ đến ngay với dân. Nhiều người dân miền Trung đến nay còn nhớ, cách đây gần 3 năm vào những ngày cuối tháng 10/2020, cả miền Trung oằn mình trong bão lũ. Nhà cửa, ruộng vườn, tài sản của người dân trôi theo dòng nước dữ. Làng xã bị cô lập, đất đai sạt lở, hàng nghìn người dân rơi vào cảnh khó khăn. Trong hoàn cảnh đó, mệnh lệnh cứu dân, hạn chế thấp nhất thiệt hại của thiên tai lại được phát đi. Các cơ quan, đơn vị lực lượng vũ trang đã huy động hàng nghìn cán bộ, chiến sĩ cùng nhiều phương tiện như ô tô, xuồng máy, áo phao… có mặt kịp thời để sơ tán, ứng cứu nhân dân…

Xác định “phòng chống lụt bão là nhiệm vụ chiến đấu trong thời bình”, cán bộ, chiến sĩ toàn quân luôn có mặt ở những địa bàn khó khăn nhất giúp nhân dân ứng phó với bão, lũ, khắc phục hậu quả thiên tai để hạn chế thấp nhất thiệt hại và nhanh chóng đưa cuộc sống của người dân ổn định trở lại. Không chỉ giúp đỡ nhân dân trong nước, vào tháng 2 năm nay, lần đầu tiên Quân đội nhân dân Việt Nam đã cử lực lượng trực tiếp thực hiện nhiệm vụ hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thảm họa động đất ở nước ngoài. Mặc dù triển khai nhiệm vụ trong khoảng thời gian rất ngắn, phải đối mặt với nhiều điều kiện vô cùng khắc nghiệt về thời tiết, những hiểm nguy từ các rung chấn còn tiếp diễn, những khó khăn về ngôn ngữ, tập quán, điều kiện ăn ở, sinh hoạt và làm việc, nhưng 76 “Bộ đội Cụ Hồ” đã chạy đua với thời gian, tranh thủ từng giờ, từng phút để phối hợp tìm kiếm cứu nạn; kịp thời xác định nhiều điểm có người bị mắc nạn, bàn giao cho chính quyền và lực lượng chức năng  của Thổ Nhĩ Kỳ xử lý. Đích thân Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã đến cảm ơn, tri ân đoàn công tác của Bộ Quốc phòng Việt Nam. 

Không chỉ huấn luyện sẵn sàng chiến đấu tốt

Trong mấy năm gần đây, Quân đội nhân dân Việt Nam không chỉ huấn luyện sẵn sàng chiến đấu tốt mà còn là đội quân sản xuất giỏi, đội quân công tác được nhân dân hết lòng khen ngợi.Tại Hội thao quân sự quốc tế – Army Games năm 2022 với sự tham dự của 34 quốc gia, đội tuyển Quân đội Nhân dân Việt Nam đứng ở vị trí thứ 5 toàn đoàn với 1 Huy chương Vàng, 2 Huy chương Bạc và 5 Huy chương Đồng. 

Sản xuất vũ khí, trang bị kỹ thuật cho quân đội tại Nhà máy Z131 (Tổng cục Công nghiệp Quốc phòng). Ảnh : PHÚ QUÝ

Với vai trò của một đội quân công tác, gắn bó mật thiết với nhân dân, trong những năm gần đây, các đơn vị quân đội đã tích cực chung tay, góp sức cùng các địa phương xóa nghèo bền vững, lan tỏa những yêu thương, chia sẻ trong cộng đồng. 100% cán bộ, chiến sĩ quyên góp ủng hộ quỹ vì người nghèo của Trung ương; tích cực tham gia xây dựng nông thôn mới tại địa bàn vùng sâu, vùng xa, nơi bị ảnh hưởng bởi thiên tai trong cả nước; tổ chức tư vấn, khám bệnh, cấp thuốc miễn phí cho hàng vạn lượt người dân; tặng công cụ sản xuất, giống cây trồng, vật nuôi cho các hộ nghèo, cận nghèo, gia đình cán bộ, nhân viên, chiến sĩ có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn. Có nhiều mô hình hay, cách làm sáng tạo được nhân rộng trong toàn quân như: Mô hình xây dựng nhà bán trú dân nuôi tặng các cháu học sinh vùng đồng bào dân tộc thiểu số của Quân khu 2, Quân khu 4. Mô hình “Con nuôi Bộ đội Biên phòng”, đã cưu mang, giúp đỡ hàng nghìn cháu học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn sinh sống ở địa bàn biên giới có cơ hội được đến trường, phấn đấu trở thành người có ích cho xã hội. Quân khu 5, ngay từ đầu triển khai các mô hình “Xóa một hộ đói, giảm một hộ nghèo”; “Hũ gạo vì người nghèo”, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh quân khu yêu cầu cấp ủy, chỉ huy các cơ quan, đơn vị cử cán bộ tích cực bám sát cơ sở, phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương tiến hành khảo sát, nắm vững tình hình đời sống của từng hộ dân trên địa bàn, xác định rõ nguyên nhân từng hộ đói, hộ nghèo và nhu cầu, nguyện vọng, khả năng tham gia các mô hình, để tiến hành xây dựng chương trình, cách thức giúp dân thoát nghèo vững chắc.

Không chỉ giúp đỡ nhân dân trong nước, “Bộ đội Cụ Hồ” khi làm nhiệm vụ gìn giữ hòa bình còn tham gia giúp đỡ nhân dân nước sở tại. Nhân dân vùng  Abyei (khu vực tranh chấp giữa Sudan và Nam Sudan) thuộc châu Phi coi “Bộ đội Cụ Hồ” thuộc Đội Công binh của Việt Nam là người nhà bởi ngoài hoàn thành nhiệm vụ Phái bộ giao, những người “Bộ đội Cụ Hồ” thường tranh thủ ngày nghỉ để giúp đỡ người dân bản địa. Đầu năm 2023, Đội đã xây dựng 25 km mương dẫn nước, giúp thị trấn Abyei thoát cảnh cứ mưa là ngập hàng chục năm qua. Đội cũng xây dựng cụm công trình nhân đạo gồm phòng học, phòng giáo viên, thư viện, nhà ăn và tặng máy tính xách tay cho trường cấp 3 Abyei; hướng dẫn giáo viên, học sinh của trường làm nông nghiệp. Trong bối cảnh trường thiếu giáo viên, ba sĩ quan của Việt Nam đã tình nguyện tham gia giảng dạy môn tiếng Anh, Tin học, Điện tử – Điện dân dụng. Giáo viên ở trường cấp 3 Abyei nói, Việt Nam là quốc gia đầu tiên thuộc lực lượng gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc giúp dân một cách thực chất. Những công trình mà bộ đội Việt Nam đã tặng có thể tồn tại thêm 20 năm nữa, với nhiều thế hệ học sinh.

Thực hiện chức năng của đội quân sản xuất, các đơn vị quân đội đã tích cực, chủ động tăng gia sản xuất, hiện nay tự túc được từ 80 đến  90% định lượng rau, củ, quả; 35 – 70% định lượng thịt, cá các loại,… góp phần nâng cao đời sống bộ đội. Hoạt động tăng gia sản xuất còn giáo dục, rèn luyện cán bộ, chiến sĩ luôn giản dị, gần gũi với cuộc sống lao động vất vả của nhân dân, góp phần bình ổn giá cả thị trường, phát triển kinh tế địa bàn đóng quân.

Với nguồn nhân lực trẻ, khỏe,  được tổ chức chặt chẽ, kỷ luật nghiêm minh, Quân đội thực nhiệm vụ phát triển kinh tế – xã hội có những thế mạnh đặc thù mà các doanh nghiệp ngoài quân đội không thể có được. Đặc biệt là ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, vùng đặc biệt khó khăn. Nếu không có các đơn vị Quân đội mà để cho các doanh nghiệp ngoài Quân đội đảm nhiệm thì khó có thể tiếp cận được.  

Hiệu quả rõ nét nhất của quân đội tổ chức làm kinh tế kết hợp với quốc phòng là các khu kinh tế – quốc phòng. Từ năm 2010 đến nay, các khu kinh tế – quốc phòng do quân đội quản lý  đã xây dựng mới 1.300 điểm dân cư tập trung với hơn 98.000 hộ dân; khắc phục cơ bản tình trạng một số xã “trắng dân”, thưa dân chưa thành lập được đơn vị hành chính.

Các doanh nghiệp quân đội trong mấy năm gần đây cũng nỗ lực, chủ động khắc phục khó khăn, trở thành con chim đầu đàn trong khối doanh nghiệp Nhà nước, điển hình là Tập đoàn Công nghiệp – Viễn thông Quân đội (Viettel) luôn là doanh nghiệp nộp ngân sách Nhà nước lớn nhất cả nước và cũng là nơi gìn giữ tiềm lực quốc phòng. 

Những cống hiến của “Bộ đội Cụ Hồ”  trong thời gian gần đây với nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, phòng, chống thiên tai, bão, lũ, dịch bệnh… đã là bằng chứng sinh động phản bác lại các quan điểm sai trái thù địch cho rằng “Bộ đội Cụ Hồ” bây giờ đã biến chất”, “quân đội chỉ nên huấn luyện, chiến đấu, không cần chức năng của “đội quân công tác”, “đội quân sản xuất” nữa”.

Phát biểu tại Hội nghị lần thứ 6 của Quân ủy Trung ương mới đây, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã khẳng định: “Chúng ta đã giữ vững được thế chủ động chiến lược, không để bị động, bất ngờ; khôn khéo, mềm dẻo, linh hoạt trong xử trí các tình huống, ngăn ngừa nguy cơ xung đột, nhất là các tình huống trong đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo; đề xuất rất sát những chủ trương, đối sách, giải pháp cơ bản, lâu dài; trước những tác động, ảnh hưởng của cuộc xung đột Nga – Ukraine đối với Quân đội và giải pháp xây dựng Quân đội trong tình hình mới, nhất là xây dựng nhân tố chính trị, tinh thần cho cán bộ, chiến sĩ”.

 (Còn nữa)